Tekrarlayan Gebelik Kayıplarının Genetik Nedenleri Nelerdir?

Tekrarlayan gebelik kayıpları, gebeliğin 20. haftasından önce klinik olarak ispatlanmış 2 veya daha fazla embriyonik ve/veya fetal kayıp olarak tanımlanmaktadır. Çiftlerin %3-5'i tekrarlayan gebelik kaybı yaşar ve bunların %50'sinden fazlasında sebep aydınlatılamaz.

Tekrarlayan Gebelik Kaybının Nedenleri

• Genetik
• Anatomik (Üreme sistemini yapısal anomalileri)
• Endokrin (Diyabet, Tiroid hormon bozuklukları, vs.)
• Antifosfolipid antikor sendromu
• İmmünolojik nedenler
• Enfeksiyonlar
• Çevresel faktörler: obezite, sigara ve alkol kullanımı
• Bilinmiyor

Tekrarlayan Gebelik Kayıplarının Genetik Nedenleri

Tekrarlayan gebelik kayıplarının önemli bir kısmını genetik nedenler oluşturur. Sebebi bilinmeyen gebelik kayıplarının, annedeki bazı anatomik problemlerin ve hormon bozukluklarının da önemli bir kısmının genetik nedenlere bağlı olduğu düşünülmektedir. Genetik kaybı ebeveynlerden veya fetal nedenlerden kaynaklanabilir.

Fetusa/ Embriyoya Ait Genetik Nedenler

• Kromozomal hastalıklar
• Fetal anöploidi (Down sendromu, Turner senromu
• Kopya sayısı değişiklikleri (mikrodelesyon veya mikroduplikasyonlar)
• Tek gen veya çoklu gen mutasyonları (hataları)
• Epigenetik değişiklikler

Kromozomal anomalilerinin sıklıkları ve spesifik tipleri, gebelik haftası ve anne yaşı ile ilişkilidir. Sayısal kromozom anomalileri (anöploidiler), özellikle ilk trimesterdaki (ilk 12 hafta) düşüklerin en yaygın nedenidir. Anöploidilerin çoğu germ hücre gelişimindeki rastgele hatalardan kaynaklanır. Genellikle anne baba kromozom analizi normal olur ve bir sonraki gebelikte tekrarlaması beklenmez.Tekrarlayan gebelik kayıplarının fetusa bağlı genetik nedenleri arasında kromozomal anomaliler dışında kopya sayısı değişiklikleri, tek gen mutasyonları ve diğer genetik nedenler (epigenetik) yer alır.

Ebeveynlere Ait Genetik Nedenler

• Çiftlerden birinde veya ikisinde yapısal kromozom bozukluğunun veya sayısal mozaik kromozom bozukluğunun bulunması
• Çiftlerden birinde veya ikisinde tek gen veya çoklu gen mutasyonu taşıyıcılığı
• Annede pıhtılaşmaya yatkınlık oluşturan genlerde mutasyon bulunması

Genetik Testler

Tekrarlayan gebelik kaybı öyküsü olan çiftlerin mutlaka Tıbbi genetik hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu çiftlerde gebelik kaybının sayısı ve haftası, fetusa eşlik eden (kistik higroma, yarık damak gibi) yapısal anomali varlığı gibi bilgiler genetik testlerin planlanmasında çok kıymetlidir.

• Kromozom analizi (ebeveynlerden, düşük materyalinden)
• Düşük materyalinden aCGH (Mikroarray, mikrodizin) analizi
• Hastalığa özgü gen dizi analizi
• Tüm ekzom analizi (WES)
• Optik haritalama

Tanı ve Tedavide Genetiğin Önemi

• Tekrarlayan gebelik kaybının sebebinin belirlenmesi çiftlerdeki endişeyi azaltır ve çiftleri bir sonraki aşamaya yönlendirir.
• Kromozomal bozukluk veya mutant (hatalı) gen taşıyıcısı olan çiftlere tüp bebekle tedavi seçeneği sunulur.
• Ailede benzer öyküsü olan veya benzer problem yaşama olasılığı olan kişilerin tespit edilmesini ve doğru gebelik planlamasının yapılmasını sağlar.